Çin’in Chang’e 6 ay sondası, Haziran 2024’ün başında Ay’ın uzak tarafına başarılı bir şekilde iniş yaparak Ay’ın güney kutbunun yakınına yumuşak bir iniş gerçekleştirmişti.
Uzay aracının çeşitli yan görevlerle birlikte gerçekleştirdiği ana görevi, Ay’ın uzak tarafındaki ilk örnekleri incelemek ve Dünya’ya geri getirmekti. 25 Haziran’da, Chang’e 6 sondası Ay yüzeyinden 1.935 gram örnek getirmeyi başardı.
AY’IN İKİ YÜZÜ ARASINDAKİ FARKLILIKLAR
Genellikle Ay’ın “karanlık tarafı” olarak adlandırılan uzak tarafı, aslında yakın tarafı ile yaklaşık aynı miktarda güneş ışığı alır. Ancak, iki taraf arasında önemli farklılıklar bulunmaktadır.
Yoğun bir şekilde kraterleşmiş olmasına rağmen, Ay’ın uzak tarafı yakın tarafta görülen derin havzalara sahip değildir ve kabuğunun 2012’de Yerçekimi Kurtarma ve İç Laboratuvar görevi tarafından daha kalın olduğu ölçülmüştür.
Toplanan bu örneklerin incelenmesi, bu gizemlerden bazılarını aydınlatmaya yardımcı olabilir ve Ay’ın nasıl oluştuğu hakkında bize daha fazla bilgi verebilir.
MAGMATİK İZLER
Hong Kong Üniversitesi’nden jeologlar, Güney Kutbu-Aitken (SPA) havzasındaki Chang’e 6 iniş alanında magmatik faaliyetlerin bol miktarda bulunduğunu tespit etti.
Magma, soğuyup katılaşarak magmatik kayaç oluşturur. Bu bulgu, Ay’ın uzak tarafının jeolojik geçmişi hakkında önemli bilgiler sunuyor.
Çalışma, Ay’ın yakın tarafından toplanan materyal ve gözlemlerle ilgili önceki çalışmalarla birlikte, muhtemelen kabuk kalınlığıyla ilgili olan iki yüz arasındaki önemli volkanik farklılıkları ortaya çıkardı.
Bu bulgular, Ay’ın volkanik geçmişini ve jeolojik evrimini anlamamızda önemli bir rol oynayacak.
